Op de avond waren, naast inwoners, vertegenwoordigers aanwezig van de meeste politieke partijen in IJsselstein. Alma Feenstra van GroenLinks Nieuwegein, communicatiedeskundige, besprak twee voorbeelden van geslaagde participatietrajecten in haar stad: die bij het ontwerp van het nieuwe Stadshart en die bij het project Betere Buurten, een meerjarige onderneming waarbij Nieuwegeinse buurten een voor een worden opgeknapt.
De lessen die uit Alma’s verhalen te trekken zijn: heel vroeg beginnen om bewoners bij een project te betrekken, niet opgeven als een eerste deeltraject uitloopt in tijd of geld, en veelvuldig naar de mensen toe gaan in de wijk. Een ander inzicht dat zij deelde was dat je na afloop van een traject niet te zuinig moet zijn met het honoreren van verzoeken om ‘kleine’ verbeteringen in de buurt, zoals het plaatsen van een mozaïekbankje. Samen blijven werken aan een prettiger leefomgeving in de buurt zorgt, aldus Alma, dat bewoners zich blijven inzetten voor die leefomgeving en bijvoorbeeld eerder zwerfafval oprapen.
Het verhaal van Alma riep veel reacties op. Een CDA’er wees erop dat Nieuwegein veel meer ambtenaren heeft dan IJsselstein en minder taken heeft uitbesteed. Maakt dat de beschreven participatie, waarbij ambtenaren met een ‘Praatplaat’ langs de deuren gingen, niet makkelijker? Volgens Alma hebben beide organisatievormen voor- en nadelen, de Nieuwegeinse met veel eigen ambtenaren - waartussen ook schotten bestaan - en de IJsselsteinse waarin meer taken zijn uitbesteed.
Na de voorbeelden uit Nieuwegein was het de beurt aan Ali Karatas van provinciaal GroenLinks. Hij betoogde dat participatie een breed verschijnsel is, van vrijwilligerswerk en mantelzorg tot inspraak, en dat participatie in die zin al goed werkt in Nederland. Maar met de invoering van de omgevingswet verandert er het nodige in de participatie bij ruimtelijke projecten, zoals bijvoorbeeld woningbouw of de aanleg van zonnevelden en windmolens. De initiatiefnemer, meestal een projectontwikkelaar, wordt dan namelijk verantwoordelijk voor de participatie. Ali vertelde daarom over een recent aangenomen motie van GroenLinks om de inbreng van inwoners zeker te stellen onder de omgevingswet en de participatie te borgen in de provinciale omgevingsverordening.
Tot slot kwam het belangrijkste onderdeel van de avond aan bod: in groepjes aanbevelingen bedenken voor de participatie in IJsselstein. Deze opdracht leidde tot zulke intensieve uitwisselingen dat er geen tijd overbleef voor een plenaire bespreking van de gevonden aanbevelingen. Het gesprek kon nog even doorgaan bij de borrel na afloop, maar de oogst van die gesprekken blijft off-record.