De enquête maakte deel uit van een campagne rond het ov die wij in januari samen met Statenleden van GroenLinks organiseerden. Op zaterdag 21 januari gingen wij op staat en aan huis met inwoners in gesprek over hun wensen voor het ov. Daarnaast hielden we rond die tijd ook een online-enquête over dit onderwerp.
Dit bericht is gebaseerd op die enquête en op wat wij 21 januari in de gesprekken met inwoners hoorden. De resultaten van beide peilingen stemmen in grote lijnen overeen. Het gaat deels ook om wensen die al lang in IJsselstein leven, zoals die van een snellere tramverbinding naar Utrecht. De respondenten noemden echter ook bijzonderheden en oplossingen die het vermelden waard zijn.
Een snellere verbinding naar Utrecht en Nieuwegein
Hier moeten we een onderscheid maken tussen tram en bus. Wat de bus betreft: vanuit (via) IJsselstein gaan er twee snelbussen naar Utrecht: de 31 en de 295. De eerste gaat niet via Utrecht Centraal, de tweede stopt niet in Nieuwegein Centrum, een overstapstation waar veel IJsselsteiners gebruik van maken. Meer dan een respondent deed dan ook de suggestie om één snelbus via Nieuwegein Centrum naar Utrecht Centraal te laten rijden.
Dan de tram. Voor de lange reistijd vanuit IJsselstein naar Utrecht staat een langetermijnoplossing op de agenda: de in Utrecht aan te leggen Merwedelijn. Deze zal naar verwachting zorgen dat de reistijd vanuit IJsselstein zo’n acht minuten korter wordt.
Een respondent beschreef een oplossing die sneller te realiseren lijkt: “Voer de spitstram weer in, zoals die ooit reed in IJsselstein, of was het Nieuwegein? Toen reed er een of twee keer per uur een tram die op minder haltes stopte.” Een andere respondent zocht het meer in de techniek: “De tram moet sneller optrekken, met deuren die sneller openen en sluiten, zoals in de metro van Parijs.”
Lagere reiskosten
Het ov was al duur voor minder vermogende inwoners die voor eigen rekening reizen, maar de laatste jaren zijn de kosten nog extra gestegen. Een retourtje Utrecht kost nu, begin 2023, bijna 8 euro. Veel respondenten gaven aan dat ze het ov vaker zouden nemen als de prijzen zouden dalen. Onder hen waren ook studenten die op werkdagen gratis ov hebben en het ov in het weekend mijden vanwege de hoge kosten.
Voor een deel van de inwoners is er een oplossing in zicht voor de hoge kosten van het ov, tenminste, als ze met een tram of bus van U-OV reizen. De provincie Utrecht doet momenteel namelijk een proef met gratis reizen voor 66-plussers met een lager inkomen. In januari deed de provincie nog een proef met gratis (U-)ov voor kinderen tot 12 jaar die samen met een volwassen reizen, een proef die mogelijk een vervolg krijgt.
Meer busverbindingen naar omringende plaatsen
De derde duidelijke wens die uit de enquête naar voren kwam, was die naar busverbindingen naar omringende plaatsen. Relatief veel respondenten noemden Vianen en Leidsche Rijn als bestemmingen waarvoor ze een directe ov-verbinding missen. Voor de wijdere omgeving gaven meerdere respondenten aan dat ze graag aansluitingen zouden zien naar Rotterdam/Den Haag en Den Bosch, zonder daarvoor naar Utrecht Centraal te moeten. Deze wensen lijken wat moeilijker te realiseren, afgezien dan van de verbinding naar Rotterdam; daar gaat namelijk bus 295 naartoe. Maar zolang de zin van een busverbinding wordt beoordeeld op financieel rendement, zullen er buiten de grote steden weinig verbindingen bij- of terugkomen. Toch is het goed te horen dat er onder veel respondenten behoefte is aan een aantal verbindingen. Die informatie kan misschien wat gewicht in de schaal leggen bij toekomstige beslissingen over ov-verbindingen.
Niet roken op ov-haltes
Een andere wens die vaker werd genoemd, is dat er niet wordt gerookt op haltes. Voor dit probleem is de oplossing dichterbij. Roken is namelijk al verboden op de tramhaltes van U-OV in IJsselstein, maar dit verbod is mogelijk niet bij iedereen bekend of het wordt makkelijk genegeerd. Hier kan het aanbrengen van duidelijk zichtbare bordjes of tegels met de tekst ‘rookvrije zone’ verschil maken, zoals die op haltes in Utrecht en Nieuwegein al te zien zijn.
Tot slot
Wij zijn blij met de informatie die wij in januari hebben opgehaald bij inwoners. Die sterkt ons in onze eigen doelen, zoals werk maken van rookvrije openbare ruimtes in IJsselstein. Daarnaast bevat de informatie suggesties van inwoners die een waardevolle aanvulling kunnen vormen op de gegevens uit grotere onderzoeken rond het openbaar vervoer in de regio Utrecht. En natuurlijk delen wij de uitkomsten van onze enquête en de gesprekken met inwoners ook met onze collega’s in de Provinciale Staten. Daar worden namelijk de besluiten genomen over het ov.